Çene eklemi ve eklemi çevreleyen dokular yanlış çiğneme, travma veya diş sıkma gibi nedenlerden dolayı zarar görebilir ve eklem rahatsızlıkları ortaya çıkabilir.
Çene eklemi, alt çeneyi kulak önünde kafa tabanına bağlayan, konuşma ve çiğneme sırasında aktif olan çok yönlü hareket eden bir eklemdir. Bu eklem ve eklemi çevreleyen dokular yanlış çiğneme, travma veya diş sıkma gibi nedenlerden dolayı zarar görebilir ve eklem rahatsızlıkları ortaya çıkabilir.
Çene Eklemi Rahatsızlığının Belirtileri Nelerdir?
• Şakaklarda yoğunlaşan baş ağrıları ve boyna yayılan ağrı
• Çenenin açılmasında zorluk, çeneyi açarken ses oluşması ve çene kitlenmesi
• Kulak ağrısı, çınlama, baş dönmesi, yanaklarda ağrı
• Çene çıkıkları
• Lokma koparma, ısırma, çiğneme fonksiyonlarında bozulma
• Dişlerde aşınma ve hassasiyet
• Alt ve üst dişlerde kapanma bozuklukları
Çene Eklemi Rahatsızlıklarının Nedenleri Nelerdir?
Çene eklemi hastalıklarının nedenleri arasında birçok etken bulunmaktadır. Bunlardan en önemlileri;
• Sürekli olarak tek taraflı çiğnemek
• Diş sıkma veya gıcırdatma
• Stres
• Diş eksiklikleri
• Çenelerin birbiriyle bağını etkileyen hatalı protetik işlemler
• Çene bölgesine alınan yaralanmalar veya travmalar
• Uzun ve travmatik dental işlemler
• Postür bozuklukları
• Baş veya boyun bölgesini etkileyen sistematik rahatsızlıklar veya tümörler
• Nörolojik veya psikiyatrik sorunlar
• Sakız çiğneme, tırnak yeme gibi veya kalem ısırma gibi parafonsiyonel alışkanlıklardır.
Çene Eklemi Rahatsızlığının Tedavisi Nasıl Yapılır?
Rahatsızlığa göre tedavi belirlenir. Birçok kişide belirtiler geçici olup daha ciddi sorunlara yol açmaz. Rahatsızlığa neden olan faktör ortadan kaldırıldığında şikayetler azalarak son bulur. Birçok durumda tedavi kombinasyonları olumlu sonuç verir.
Yumuşak Diyet; Çok fazla çiğneme gerektirmeyen yiyecekler tüketilip, çene eklemi ve çiğneme kasları üzerindeki baskı en aza indirilerek ekleme binen yük azaltılmış olur. Yeme sırasında olabildiğince büyük lokmalardan kaçınmak gerekmektedir.
Egzersiz ve Isı Uygulamaları; Diş hekiminin önerdiği çene açma ve kapama hareketleriyle birlikte eklem bölgesine dışarıdan belli sıklıklarla yapılması gereken soğuk ya da sıcak uygulamaları eklemlerde rahatlatmayı sağlamaktadır.
İlaçlar; Kas ağrısının giderilmesi için ve çene kaslarının kasılmasını önlemek için ağrı kesici, antienflamatuar ilaçlar, kas gevşeticiler kullanılabilir.
Botolinium Toksin (Botoks) Uygulaması; Gerilmeye yol açan çiğneme kasının aktivasyonunu azaltıp diş sıkmayı engelleyeceğinden eklemin üzerindeki yükü hafifletecektir.
Splinter; Splint alt çene veya üst çeneye uygulanan şeffaf plak şeklindeki, takılıp çıkartılabilen bir aparattır. Hastadaki soruna bağlı sadece gece yatarken veya 24 saat kullanılması gerekebilir.
Artroskopi; Basitçe çene ekleminin dışarıdan girilerek yıkanması olarak tanımlanabilir. Yıkama sayesinde hasta olan dokular temizlenir ya da diskinin ve kondilin yeri düzeltilmiş olur.
Açık Eklem Ameliyatı; Çene eklemi çevresinde tümoral yapı varlığında veya ciddi yaralanma vakalarında, kırık olgularında açık eklem ameliyatı yapılmaktadır.
