Vücuttaki tüm hücrelerin en önemli enerji kaynağı, karbonhidratların en küçük parçası olan glikozdur. Glikoz kan şekerini oluşturur. Kan şekeri yemek yedikten sonra artış gösterir ve yemekten 2 saat sonra normal seviyesine düşmesi beklenir. Kan şekerini en fazla yükselten besin ögesi karbonhidratlardır. Karbonhidratlı bir besinin, yendikten belirli bir süre sonra kan şekerini yükseltme hızını ifade eden kavram ise glisemik indekstir.
Kan şekerini hızlıca yükselten besinler yüksek glisemik indeksli besinler olarak sınıflandırılır. Yüksek glisemik ineksli bir öğün, düşük glisemik indeksli öğüne göre daha yüksek kan şekerine neden olur. Kan şekerinin hızlı yükselmesiyle yorgunluk, uyku hali, daha fazla yeme isteği oluşabilir. Çoğu zaman yeme istekleri tatlı, çikolata, kek, bisküvi vb. besinlere yöneliktir. Glisemik indeksi yüksek besinler sindirimi kolay olan besinler olduğu için sürekli atıştırma isteği kısır döngüye dönüşür. Ayrıca yükselen kan şekeri insülin salgılanmasını artırır. İnsülin arttıkça fazla glikoz vücutta yağ olarak depolanır ve birçok kronik hastalık riski ortaya çıkar. Bu sebeple sağlıklı beslenmede düşük glisemik indeksli besinlerin seçimi önemlidir.
Düşük Glisemik İndeksli Diyetlerin Yararları:
• Tokluk süresini uzatır.
• İştah kontrolünü sağlar.
• Kan şekerinin düzenlenmesine yardımcı olur.
• Yüksek trigliserit ve kolesterol seviyelerinin düşmesine yardımcı olur.
• Obezitenin önlenmesine yardımcı olur.
• Kalp hastalıkları riskini azaltır.
• Tip 2 diyabet riskini azaltır.
Glisemik İndeksi Düşük Diyet Önerileri:
• Basit şeker tüketmeyin.
• Meyve tüketiminde porsiyon kontrolüne dikkat edin.
• Meyve suyu yerine meyvenin kendisini tüketin.
• Karbonhidrat ağırlıklı bir ara öğün yapıyorsanız(meyve, kepekli bisküvi, yulaf ezmesi gibi), şeker emilimini yavaşlatmak için süt ürünleri veya kuruyemişlerle destekleyin.
• Ana öğünlerinizde sebze ağırlıklı beslenin.
• Günde 5 porsiyon meyve-sebzelerden tüketin.
• Tam buğday veya tam tahıllı ekmekler tercih edin.
• Pirinç yerine bulgur tercih edin.
• Haftada 2-3 kez kurubaklagil tüketin.