Nörodermatit Nedir?
Liken simpleks kronikus adıyla bilinen nörodermatit ciltte kaşıntıyla ilişkili genellikle bir veya iki cilt lekesi görülen, hayatı tehdit etmeyen bir deri hastalığıdır. Kaşıntı vücudun herhangi bir yerinde ortaya çıkabilir ancak en çok kollarda, omuzlarda, dirseklerde, bacaklarda, ayak bileklerinde, bileklerde, ellerde, boynun arkasında veya kafa derisinde olur. Anal ve genital bölgeler ve yüz de kaşınabilir. Kaşıntı yoğun olabilir, sık sık iz kalmasına neden olabilir veya iyileşip kötüleşebilir. En aktif olduğu zaman hasta dinlenirken veya uyumak üzereykendir. Bazı durumlarda hasta etkilenen bölgeyi kazıyarak veya ovalayarak uyarır.
Nörodermatit Neye Benziyor?
Kaşıntılı lekeler 3×6 santimetre ve 6×10 santimetre arasında bir boyuttadır. Yaralar kuru, kalın derili, pullu, kösele ve kırmızımsı, kahverengimsi, sarımsı, gri veya mor renklerinde olabilir. Eski yaralar daha koyu renkle çevrili ve lekenin ortası soluk veya beyaz renk olabilir; zamanla yara izine dönüşür.
Yarayı kaşımak derideki sinir uçlarını tahriş edebilir ve kaşıntıyı kötüleştirerek daha fazla kaşınmaya yol açabilir. Kaşıntı döngüsü devam ettikçe durum kronikleşebilir.
Nörodermatite Yakalanma Olasılığı En Yüksek Olan Kimdir?
Nörodermatitin popülasyonun yaklaşık % 12’sinde meydana geldiği tahmin edilmektedir. Araştırmalar 30 ile 50 yaş arasındaki kişilerin hastalığa yakalanma olasılığının daha yüksek olduğunu göstermiştir. Kadınların erkeklerden 2:1 oranında yakalanma olasılığı daha yüksektir. Anksiyete bozuklukları, obsesif kompulsif bozuklukları ve ailesinde egzama, kontakt dermatit ve başka cilt hastalığı öyküsü bulunanların nörodermatit geliştirme olasılığı yüksektir.
Son zamanlarda yapılan bazı araştırmalar zayıf sosyal becerileri olan, esnek olmayan, ağrıdan kaçınma eğilimi olan, diğer insanlara bağımlı, memnun etme hastalığı olan ve huysuzluk gibi belirli kişilik özelliklerine sahip kişilerin nörodermatite sahip olma olasılığının daha yüksek olduğunu göstermiştir. Ancak farklı çalışmalar kişilik ile durum arasında bir bağlantı bulamamıştır.
Nörodermatitin Nedenleri Nedir?
Nörodermatitin altında yatan neden bilinmemektedir. Bununla birlikte kaşınmanın aşırı stres, endişe, duygusal travma veya depresyon dönemlerinde başlayabildiği gözlenmiştir . Kaşıntı bazen zihinsel stres azaldıktan veya durduktan sonra da devam etmektedir.
Diğer olası nörodermatit tetikleyicileri şunlardır:
• Sinir yaralanmaları
• Böcek ısırığı
• Kuru cilt
• Sıkı giysiler giymek özellikle polyester veya suni ipek gibi sentetik iplikli giysiler giymek. Bu faktörler hassas cildi olanların aşırı tepki vermesine ve kaşınmasına neden olabilir.
• Diğer cilt hastalıkları; nörodermatit bazen egzama ve sedef hastalığının bir sonucu olarak ortaya çıkar .
Nörodermatit Belirtileri Nelerdir?
Kaşıntı ve kuru, renksiz cilt lekelerine ek olarak şunlar görülür:
• Ağrı
• Saç derisinde saç dökülmeisne neden olan kaşıntı.
• Tekrarlayan kaşımalar nedeniyle açık yaralar ve kanama.
• Sarı renkli kabuklu yaralar ve sıvı akıntısı ve / veya irin dolu şişlikler ile beliren enfeksiyon
• Kaşıntıdan kaynanklanan yara izi.
• Etkilenen derideki cilt çizgileri.
Nörodermatit Nasıl Teşhis Edilir?
Bir dermatolog muhtemelen bir skopla kaşıntılı bölgeyi muayene edecektir. Doktor önce egzama ve sedef hastalığı gibi diğer cilt hastalıklarını ekarte edecektir. Doktor tam bir tıbbi öykü alır ve ardından aşağıdaki gibi sorular sorabilir:
• Kaşıntı ne zaman başladı?
• Sabit mi yoksa geçip geliyor mu?
• Hangi ilaçlar denendi?
Nörodermatiti Teşhis Etmek İçin Hangi Testler Kullanılabilir?
• Deri sürüntü testleri ile bir enfeksiyon olup olmadığı anlaşılır.
• Alerjinin eşlik edip etmediğini öğrenmek için yama testi
• Genel alandaki cilt bozukluklarını tanımlamak ve cinsel yolla bulaşan enfeksiyonları ekarte etmek için mantar testleri
• Bir lenfoma formu olan mikoz fungoidesi veya sedef hastalığını tespit etmek veya dışlamak için cilt biyopsisi
• Kan testleri
Nörodermatit Nasıl Tedavi Edilir?
Nörodermatit nadiren tedavi olmadan iyileşir. Bir dermatolog hastaya uygun olan tedavi planı hazırlar. Ana hedef kaşıntıyı ve kaşımayı durdurmaktır. Tedaviler aşağıdaki gibi ilaçları içerir:
• Kortikosteroidler: Bu ilaçlar kaşıntılı yaraya sürülebilir ya da enjekte edilebilir. Kortikosteroidler kızarıklık, şişme, ısı, kaşıntı ve hassasiyeti azaltmaya yardımcı olur ve kalınlaşmış cildi yumuşatır.
• Antihistaminikler: Yatmadan önce bir antihistamin alınması uyku sırasında kaşıntı oluşmasını engeller. Ayrıca durumu kötüleştirecek alerjik reaksiyonları önlemeye yardımcı olabilir.
• Antibiyotikler: Eğer yara yeri enfekte olursa reçete edilir. Antibiyotikler cilde uygulanabilir veya hap şeklinde ağızdan alınabilir.
• Nemlendiriciler: Bunlar kuruluğu ve kaşıntıyı azaltır.
• Kömür katranı müstahzarları: Bu tür ilaçlar cildin ölü hücreleri dökmesine neden olur ve yeni hücrelerin büyümesini yavaşlatır. Hastalar doğrudan ciltlerine uygulayabilir veya banyolarına ekleyebilirler.
• Kapsaisin kremleri : Bunlar hem ağrıyı hem de kaşıntıyı hafifletebilir. Doktorunuz ayrıca şunları önerebilir:
• Giyinmek: Bandaj, çorap veya eldiven kullanmak gece kaşımalarını önleyerek daha iyi uyku sağlar. Giyinmek ayrıca cilde uygulanan ilacın daha iyi nüfuz etmesine yardımcı olur. (Buna oklüzyon da denir.)
• Soğuk kompresler: Bunlar kortikosteroid uygulamadan yaklaşık beş dakika önce cilde koyulabilir. Kompres cildi yumuşatır böylece ilaç daha kolay nüfuz edebilir ve ayrıca kaşıntıyı hafifletebilir.
• Antidepresanlar ve / veya terapi: Anksiyete, depresyon veya stresin kaşıntıya neden olduğu düşünülüyorsa bu tip tedavi önerilebilir. Bu tedavilerin hiçbiri etkili değilse geleneksel olmayan şu tedaviler önerilebilir:
• Kaşıntılı bölgeye aspirin ve diklorometanı karışımı bir çözelti uygulamak
• Genellikle atopik dermatit / egzama için kullanılan tedaviler. (takrolimus ve /veya pimekrolimus)
• Botilinium toksini, enjeksiyonu flask felce veya vücutta kas zayıflığına neden olabilecek toksik bir proteindir. Üç nörodermatit hastasının bir çalışmasında, her üçü de bir haftalık tedaviden sonra daha az kaşınmış ve dört hafta içinde kaşıntılı yaralar kaybolmuştur.
• Fototerapi veya ışık tedavisi
• Geleneksel cerrahi ile kaşıntılı yaraları kaldırma veya kriyocerrahi ile yoğun soğuk kullanarak istenmeyen dokuyu yok etme
Kaşıma Bir Yaraya Neden Olduysa?
Nörodermatit nedeniyle kaşıma bir yaraya neden olduysa doktor alanın üzerine sargı sarabilir.
Bir başka tedavi yaradan sıvı vakumlamayı ve orada kan akışını arttırmayı içeren negatif basınç tedavisidir.
Hiperbarik oksijen tedavisi bir oksijen odasında hastanın saf oksijeni soluyarak hapsedilmesiyle vücudun kendini iyileştirme yeteneğini artırmasına dayanır. Yara cerrahisi de başka bir seçenektir.
Nörodermatitiniz Varsa İyileşmek İçin Ne Yapabilirsiniz?
Nörodermatitiniz varsa doktorunuzun tedavi planını takip etmeli ve sakin olmalısınız ki endişe ve stres bir alevlenmeyi tetiklemesin. Ayrıca şu noktalara dikkat edin:
• Kaşımayı ve sürtünmeyi durdurmaya çalışın. Tırnaklarınızı kısa tutarak hasarı en aza indirebilirsiniz.
• Kaşıntılı bölgeye buz, kaşıntı önleyici ilaç veya serin bir kompres uygulayın. Kaşıntıyı hafifletmek için serin bir banyo yapın.
• Vücudunuzu rahat ve serin bir sıcaklıkta tutun.
• Tercihen pamuktan yapılmış bol giysiler giyin.
• Kaşıntılı bölgeyi giysilerle kaplayın. Giyinmek kaşımayı engelleyebilir.
• Cildi tahriş eden veya alerjik reaksiyona neden olan herhangi bir şeyden kaçının.
Nörodermatitli Hastalar İçin Prognoz Nedir?
Doğru tedavi planı ile nörodermatit tamamen iyileşebilir. Bununla birlikte tedavi planını değiştirmek ve farklı tedavileri uygulamak gerekebilir. Plana uymak özellikle nörodermatit, vakaların en inatçı olduğu cinsel organlarda ise hayati önem taşır.
Ne yazık ki tetikleyicilerden biri tarafından etkinleştirilirse nörodermatit yeniden ortaya çıkabilir. Bu durumda tedaviye geri dönülür. Bazı durumlarda doktor hastalığın geri dönmesini önlemek için iyileşmiş bir hastaya tedavi vermeye devam edecektir.
Nörodermeatit bazen, skuamöz hücreli veya verrüköz karsinom gibi cilt kanserlerine dönüşebilir. Bu, inflamatuar sitokinlerin kaşıma ve ovalama nedeniyle sürekli aktive edilmesi sonucu cilt hücrelerinin kanserli hücrelere dönüşmesi ile ilgili olabilir.
